Skip to main content

Geschiedenis B&B Pompgebouw

De geschiedenis van B&B Pompgebouw aan de Rijn begon ruim een eeuw geleden. Het dorp Tuindorp is rond 1920, dus 100 jaar geleden ontstaan. De werf “Bodewes”, later “De Hoop”, dat ernaast ligt, had behoefte aan betaalbare huizen voor de vaak Poolse werfarbeiders. Op een gedeelte buitendijks terrein aan de Bylandseweg, werd het voor die tijd zeer moderne `Tuindorp Bodewes` gebouwd. De arbeiderswoningen waren ontworpen volgens de Tuinstedenarchitectuur uit de zogenaamde Delftse school, van de bekende bouwmeester M.J. Grandpré Moliére. De woningen waren ruim en omringd met Coniferen en Acacia’s en ander groen. De straten werden vernoemd naar de zeeschepen die op de werf zijn gebouwd. Tuindorp heeft opvallende straatnamen zoals Tengbergenstraat, Berenicestraat, Astreastraat en Rheastraat. Tuindorp heeft een monumentale uitstraling. Juist daarom kreeg het dorp in 2008 de titel Beschermd Dorpsgezicht.

Pompgebouw

De waterkwaliteit was destijds door het gebruik van handpompen niet al te best. Bodewes besloot rond 1920 een watertoren van 25 meter hoog te bouwen voor de bewoners van Tuindorp. Het drinkwater in de gemeente was matig tot slecht, het kwam overwegend uit de putten. Het water moest wel ontijzerd worden. In de toren werden daarom ijzeren stangen verticaal neergezet. Deze zaten snel onder de roest. Met een voorhamer werd de roest regelmatig verwijderd. Zand en grind in de toren filterden het water uiteindelijk tot helder en schoon drinkwater. Na ontijzering werd er door de nieuwe toren uitstekend drinkwater werd geleverd aan het tuindorp.

Een van de eerste foto’s van Tuindorp met de watertoren.

Tot de Tweede Wereld Oorlog heeft de watertoren in deze vorm zorggedragen voor de watervoorziening. In vrij korte tijd na de bouw van Tuindorp ging de scheepswerf failliet. De Danzigers vertrokken weer naar hun vaderstad en de woningen op Tuindorp kwamen leeg te staan. Er stonden ongeveer 75 woningen leeg met huren van ƒ 3,25 en ƒ 4,25 per week. Op 6 mei 1927 viel het doek voor Scheepswerf Bodewes, en werd het `Tuindorp` gekocht door de bouwkundige Jan van den Berg en de Koopman Aart van der Velden uit Rotterdam. Zij stelden de op Tuindorp wonende J. Jansen aan als Huurinner. Een aantal huizen op `Tuindorp` is thans nog in het bezit van de Erven van der Velden.

Pompgebouw voor WW2
Pompgebouw voor de tweede wereldoorlog

Tijdens WO 2 werd de toren als schietschijf gebruikt en was in die staat onbruikbaar geworden.

Watertoren Tuindorp na WW2
Verwoeste Watertoren Tuindorp na WW2

Na de tweede wereldoorlog werd het dak van de toren verlaagd en bleef het gebouw zijn oorspronkelijke functie behouden. Tot de jaren 60 heeft de water toren en de ernaast liggende filterbekken en opslagtank water geleverd voor Tuindorp, tot dat Vitens zijn intrede deed en het water centraal werd geregeld. De jaren erna heeft het pompgebouw lang leeg gestaan en hebben generaties kinderen in en om het gebouw gespeeld.

Verbouwing

Rond 2010 is het gebouw gekocht en ontwikkeld tot wat het nu is. Door de visie van Architect Ronald Milder en de toenmalige eigenaar Guido Droste zijn er twee woonhuizen. Eén het oude pompgebouw en het andere een modern woonhuis gebouwd op de voormalige waterkelders. Historisch en fysiek met elkaar verbonden.

Pompgebouw zoals het nu is
Zoals het nu is

Overstroming Rijn 1995

In 1995 is Tuindorp wereldnieuws geweest door de overstroming van de Rijn. Met name Tuindorp, dat achter zomerdijken lag, stond op het punt ontruimd te worden.

Overstroming Rijn 1995 - Tuindorp
Overstroming Rijn 1995

Zonder overleg bepaalde de provincie ineens dat er ontruimd moest worden waarvan de gemeente niet op de hoogte was of was gebracht. Dit bracht een grote chaos met zich mee. Grote aantallen gingen tot ontruiming over, anderen bleven op hun post en brachten hun meubels naar de eerste verdieping.

Ontruiming overstroming 1995
Paniek na onverwachts ontruimingsverzoek provincie

Na bezoek van hoogwaardigheidsbekleders waaronder toenmalige Koningin Beatrix is uiteindelijk Tuindorp ook omringd met een hogere Winterdijk waardoor nu de kans op een overstroming duidelijk is afgenomen.

De toekomst van Tuindorp Rijnwaarden is rond 2005 nogmaals onderwerp van een stevige maatschappelijke discussie geweest. Scheepswerf De Hoop wilde aanvankelijk een grote loods bouwen tussen Tuindorp en Tolkamer maar dat is door verzet van de bewoners van Tuindorp niet doorgegaan.

Dit alles heeft ervoor gezorgd dat er een sterke gemeenschapszin is in Tuindorp met een eigen buurthuis en een actieve buurtvereniging met Dartclub, Biljartclub, een eigen schutterij en nog meer activiteiten.